Research Results of Mongolian Burial Sites in the Territory of Modern Mongolia
УДК 903.5(517.3) ББК 63.48(5Мон)-427.1
Abstract
Since the 1950s, medieval burial sites in Mongolia have been systematically excavated. Among them, tombs belonging to the period of the formation and further expansion of the Mongol Empire have been identified. This article presents an overview of the excavations of such graves that have been carried out. Mongolian and foreign specialists were involved in these activities. The archaeological teams of the Soviet-Mongolian Historical and Cultural Expedition led by A.P. Okladnikov made a major contribution. About 700 medieval burials at over 100 sites have been excavated in Mongolia to date. Not all the results, however, have been published to date. Three main types of burials have been identified: aristocratic graves, burial mounds of common nomads and rock burials. The presented historiographical review makes it possible to identify four stages in the study of medieval burial complexes in Mongolia. The available material provides an opportunity to carry out a large programme of modern, comprehensive research. The results will give substance to various aspects of life and activities of the nomads of Inner Asia during the developed Middle Ages. It will be important to compare such data with written and pictorial sources.
Downloads
Metrics
References
Цэвээндорж Д., Баяр Д., Цэрэндагва Я., Очирхуяг Ц. Монголын археологи. Улан-Батор, 2002.
Бурдуков А.В. В старой и новой Монголии. М., 1969.
Эрдэнэбат У Монгол улсын нутаг дэвсгэрт дундад зууны монголчуудын булш, оршуулгын дурсгалыг судал-сан тойм // Монгол улсын шинжлэх ухаан. 2007. № 32.
Пэрлээ Х. Нэгэн шарилын тухай // Studia Mongolica. 1959. T. I. F. 1.
Пэрлээ Х. Сун улсын уеийн булш // Шинжлэх ухаан. 1955. №3.
Волков В.В. 1959 онд Дундговь аймгийн нутагт эртний судлалын хайгуул хийсэн тухай // Studia Archaeo-logica. 1963. T. II. F. 2.
Волков В.В. Эртний монгол булш // БНМАУ-ын ШУА-ийн мэдээ. 1962. №4.
Сэр-Оджав Н. Монголын тув умард хэсгийг ар-хеологийн талаар судлан шинжилсэн нь // Studia Archaeologica. 1965. T. IV. F. 7.
Лхагвасурэн Х. Монголын археологи (Чингэс хааны уе) тэргуун дэвтэр. Улан-Батор, 2007.
Волков В.В. Предварительный отчет о работе отряда по изучению памятников бронзы и раннего железа СМИКА в 1972 г. Улан-Батор, 1972.
Асеев И.В. О раннемонгольских погребениях // Сибирь, Центральная и Восточная Азия в средние века. Новосибирск, 1975.
Войтов В.Е. Могильники Каракорума // Археологические, этнографические и антропологические исследования из Монголии. Новосибирск, 1990.
Баяр Д. Археологические раскопки у горы Ламт // Studia Archaeologica. 1986. T. XI. F. 2.
Эрдэнэбат У. Монгол орны агуйн археологийн судалгааны учир холбогдол // Studia Museologica. 2001. T. XVIII. F. 13.
Эрдэнэбаатар Д. Монгол Алтайн хадны оршуулга // Studia Archaeologica. 1996. Tom. XVI. Fasc. 9.
Цэвээндорж Д., Баяр Д., Мэнэс Г., Билэгт Л., Бат-сайхан З. 1990 онд Чингис хааны булшийг хайх “Гурван гол” Монгол, Японы хамтарсан туслийн хурээнд явуул-сан археологийн хайгуулын тайлан // Монголын археологи: Хээрийн судалгааны тайлан (1990-1991). Улан-Батор, 2021.
Цэвээндорж Д., Баяр Д., Эрдэнэбаатар Д., Батсай-хан З., Энхбат Б. Монгол-Японы хамтарсан “Гурван гол” туслийн дагуу 1991 оны 4, 7-р сард Онон-Батширээт, Бин-дэр, Баян-Адрагат хийсэн археологийн судалгаа // Мон-голын археологи: Хээрийн судалгааны тайлан (1990-1991). Улан-Батор, 2021.
Цэвээндорж Д., Баяр Д., Энхбат Б., Цогтбаатар Б. Монгол-Японы хамтарсан “Гурван гол” туслийн дагуу 1992, 1993 оны тайлан // Монголын археологи: Хээрийн судалгааны тайлан (1992-1993). Улан-Батор, 2021.
Цэвээндорж Д., Цогтбаатар Б. Монгол-Японы хам-тарсан “Гурван гол” шинжилгээний ангийн археологийн хэсгийн тайлан // Монголын археологи: Хээрийн судалгааны тайлан (1993-1995). Улан-Батор, 2021.
Турбат Ц., Амартувшин Ч., Эрдэнэбат У Эгийн голын сав нутаг дахь археологийн дурсгалууд (Хурлийн уеэс Монголы уе). Улан-Батор, 2003.
Баяр Д., ЭрдэнэбатУ Монголын эзэнт гурний уед холбогдох нэгэн ховор дурсгал // Studia Archaeologica. 2000. T. XX. F. 8.
Батсайхан З. Дорнод Монголын эртний нуудэлчид (Урьдчилсан ур дунгээс) // Монгол Улсын Их Сургууль. 2003. №210 (19).
Наваан Д., Мунхдэлгэр Ж. Сухэ-Батор аймгийн Он-гон сумын Таван толгойн 5-р булш ба Монголын язгууртны булш судлах асуудалд // Mongolian Journal of Anthropology, Archaeology and Ethnology. 2006. Vol. 2, №1.
Батсайхан З. Шарга, Ачаат ууланд хийсэн архео-логийн судалгаа // Mongolian Journal of Anthropology, Archaeology and Ethnology. 2006. Vol. 2, №2.
Батсайхан З., Улзийбаяр С. 2005 онд Сэлэнгэ айм-гийн нутагт археологийн судалгаа хийсэн тухай. // Mongolian Journal of Anthropology, Archaeology and Ethnology. 2006. Vol. 2, №2.
Лхагвасурэн Х. Средневековые погребения монголов (XII-XIV вв. ): автореф. дис. ... канд. ист. наук. М., 1994.
Erdenebat U. Altmongolisches Grabbrauchtum — Archaologisch-historische Untersuchungen zu den mongo-lischen Grabfunden des 11. bis 17. Jahrhunderts in der Mon-golei, Inaugural-Dissertation zur Erlangung der Doktorwurde. Bonn, 2009.
Эрдэнэбат У Монгол булшны судалгаа. Дунд-говь аймагт хийсэн археологийн судалгаа: Бага газрын чулуу. Эрхэлсэн: Амартувшин Ч., Ханичерч В. // Studia Archaeologica. 2010. T. XXVII. F. 9.
Амартувшин Ч., Галдан Г., Бухчулуун Б., Батдалай Б. Говийн бусэд малтан шинжилсэн зарим монгол булш-нууд // Studia Archaeologica. 2010. T. XXXII. F. 9.
Хурэлсух С. Хадны оршуулгын судалгааны зарим асуудал. Улан-Батор, 2012.
Цогтбаатар Б., Эрдэнэ-Очир Н. Монгол-Японы хамтарсан “Шинэ зуун” туслийн хайгуул, малтлага су-далгааны ажлын товч ур дун // Монгольская археология-2012. Улан-Батор, 2013.
Амартувшин Ч., Батдалай Б., Бухчулуун Д. 2012 онд явуулсан археологийн авран хамгаалах хайгуул, малтлага судалгааны товч ур дун // Монгольская археология-2012. Улан-Батор, 2013.
Амартувшин Ч., Батдалай Б., Бухчулуун Д. 2013 онд явуулсан археологийн авран хамгаалах хайгуул, малтлага судалгааны товч ур дун // Монгольская археология-2013. Улан-Батор, 2014.
Цогтбаатар Б., Лхундэв Г., Батболд Г., Ширайши Н. “Шинэ зуун” туслийн хурээнд Хэрлэнбаян-Улаан уулын Таван хайлаастын аманд хийсэн малтлага судалгааны ажлын товч ур дун // Монгольская археология-2013. Улан-Батор, 2014.
Идэрхангай Т., Тишкин А.А., Оргилбаяр С., Цэнд Д., Серегин Н.Н., Батчимэг Б., Амгаланбат Б., Эрдэнэпу-рэв П. Эгийн голд шинээр малтсан монгол булшнууд // Journal of the Archaeology, History and Ethnography. 2020. Vol. 16 (15). F. 14.
Батдалай Б. Дундад зууны уеийн булш оршуулгын дурсгалын он цагийн асуудалд // Studia Archaeologica. 2015. T. XXXV. F. 32.
Амартувшин Ч., Батсайхан З., Галдан Г., Батдалай Б., Эрдэнэбат У, Мандах Д., Ханичерч У, Врайт Ж., Нельсон Р., Плэугэр С. Монгол-Америкийн хамтарсан “Дор-нод Монгол: Археологийн хайгуул, малтлага судалгаа” туслийн 2017 оны хээрийн судалгааны ур дун // Монгольская археология-2017. Улан-Батор, 2018.
Эрдэнэбат У Батдалай Б. Дэлгэрхаан уулын монгол булшнууд // Монгольская археология-2017. Улан-Батор, 2018.
Оргилбаяр С., Эрдэнэбаатар Д., Харинский А.В. Монгол-Оросын хамтарсан “Тув Азийн археологи” тус-лийн Хувсгул аймгийн Ханх сумын нутагт явуулсан хээ-рийн шинжилгээний ажлын товч ур дунгээс // Монгольская археология-2017. Улан-Батор, 2018.
Идэрхангай Т., Оргилбаяр С., Тишкин А.А., Серегин Н.Н., Цэнд Д., Батчимэг Б., Амгаланбат Б., Эрдэнэпу-рэв П. Булган аймгийн Хутаг-Ундур сумын нутаг Эгийн голын хундийд явуулсан археологийн малтлага судалгаа // Монгольская археология-2018. Улан-Батор, 2019.
Оргилбаяр С., Харинский А.В., Эрдэнэбаатар Д., Мандалсурэн Н. Монгол-Оросын хамтарсан “Тув Азийн археологийн шинжилгээ-1” туслийн Хувсгул аймгийн Ханх сумын нутагт явуулсан малтлага судалгааны ажлын урьдчилсан ур дунгээс // Монгольская археология-2018. Улан-Батор, 2019.
Баярсайхан Ж., Жулиа Кларк., Баяндэлгэр Ч., Иан Моффат, Робин Коч, Алиша Миллер, Бямбадорж Б., Бат-чулуун О., Сандра Вондерворф, Нямсурэн Б. Монгол-Америкийн хамтарсан “Умард Монгол” туслийн 2019 оны хээрий судалгааны товч ур дун // Монгольская археология-2019. Улан-Батор, 2019.
Оргилбаяр С., Харинский А.В., Эрдэнэбаатар Д., Мандалсурэн Н., Баянсан П. Монгол-Оросын хамтарсан “Тув Азийн археологийн шинжилгээ-1” туслийн Хувсгул аймгийн Ханх сумын нутагт явуулсан малтлага судалгаа-ны ажлын урьдчилсан ур дунгээс // Монгольская археология-2019. Улан-Батор, 2019.
Эрэгзэн Г., Баярсайхан Ж., Хурэлсух С., Мунхбаяр Л., Баяндэлгэр Ч., Содномжамц Д., Гонгоржав Н., Гунчин-Иш Г., Эрдэнэбаяр Б., Нямсурэн Д., Батчулуун О., Бямбадорж Б., Буян-Орших Б., Ариунболд Б., Оюунтулга М.,
Мунгунцоож А., Бямбажаргал Б. Дархадын хотгорт яву-улсан археологийн судалгааны товч ур дун // Монгольская археология-2020. Улан-Батор, 2020.
Батболд Н., Энхболд С., Мандах Д., Лхагвамаа Б., Чойдаш Б., Ариунцэцэг Г. “Монголын эзэнт гурний язгу-уртан” ундэсний туслийн хурээнд Говьсумбэр аймгийн Сумбэр сумын нутагт хийсэн археологийн малтлага, хай-гуул судалгааны ажлын товч ур дунгээс // Монгольская археология-2020. Улан-Батор, 2020.
Цогтбаатар Б., Батболд Г., Базаргур Д., Болдхуяг Д., Бурэнтугс Л. Хэрлэнбаян-Улаан уулын Ханзатын монгол булшны малтлага судалгааны зарим ур дунгээс // Монгольская археология-2020. Улан-Батор, 2020.
Эрдэнэболд Л., Эрдэнэ Ж., Болормаа С., Ариун-болд Г., Гантогтох Г. Сухбаатар аймгийн Тувшинширээ сумын нутаг Оорцог Овоо ууланд хийсэн археологийн малтлага судалгааны ажлын 2021 оны товч мэдээлэл // Монгольская археология-2021. Улан-Батор, 2021.
Эрдэнэ М., Улзийбаяр С., Очир Б., Бямбадорж Б., Очирбат С., Цэнгуун Г. “Тавантолгой-2021” хээрийн шин-жилгээний ангийн ажлын товч ур дун // Монгольская археология-2021. Улан-Батор, 2021.
Copyright (c) 2022 Цэнд Дул
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Izvestiya of Altai State University is a golden publisher, as we allow self-archiving, but most importantly we are fully transparent about your rights.
Authors may present and discuss their findings ahead of publication: at biological or scientific conferences, on preprint servers, in public databases, and in blogs, wikis, tweets, and other informal communication channels.
Izvestiya of Altai State University allows authors to deposit manuscripts (currently under review or those for intended submission to Izvestiya of Altai State University) in non-commercial, pre-print servers such as ArXiv.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License (CC BY 4.0) that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
